Wymiana łańcuchowego rozrządu silnika VTI 1,4. Opis dotyczy całej grupy silników VTI oraz THP montowanych do samochodów: Peugeot, Citroen ‹PSA› oraz ‹MINI BMW›.

Typy silników: BMW MINI - ‹N12, N14 1,4 VTI, 1,6 VTI, 1,6 THP› PSA - EP3, EP6, EWP6DT/DTS ‹1,4 VTI, 1,6 VTI, 1,6 THP›

awne opinie na temat długowieczności i niezawodnej pracy napędów łańcuchowych należy odłożyć do lamusa. Obecnie rozrządy łąńcuchowe, a konkretnie ich elementy „wytrzymują” tyle samo co rozrzady paskowe, a niekiedy nawet mniej. Powodów może być kilka... Uważam, że głównymi są; licha konstrukcja i słabe materiały. W opisywanym przykładzie silnik miał nieduży przebieg - około 140 tyś. kilometrów. Zdjęcia obok pokazują do jakiego stopnia wyciągnął się łańcuch. Zwis uwidocznił się po zamontowaniu blokad wałków rozrządu. Oznaczta to, że obydwa wałki „rozjechały się”. Nowy łańcuch pracuje w stanie naprężonym i jest wsparty od góry ślizgaczem ograniczającym tętnienia.

owodem wymiany napędu łańcuchowego była głośna, nieregularna praca silnika i trzaski w okolicach hydraulicznego napinacza łańcucha. Przed demontażem pakietu rozrządu należy unieruchomić wałki krzywkowe i wał korbowy. Posługujemy się kompletem blokad zakładanych na odpowiednie płaszczyzny wałków i kołkiem blokującym koło zamachowe wału korbowego względem jego obudowy.Z przodu silnika demontujemy elementy napędu pasowego. W tym przypadku do wymiany zakwalifikowałem pasek „PK”, napinacz paska, mechanizm pośredniczący i koło pasowe wału korbowego. Krzywe, rozwulkanizowane koło pasowe szarpało paskiem i uszkodziło wspomniane elementy napinajace. O ich konstrukcji i roli jeszcze wspomnę.

o odkręcemiu śruby centralnej wału korbowego wyciągamy piastę, na której osadzone są koła łańcuchowe napędu rozrządu i pompy oleju. Koła łańcuchowe nie mają wpustów ani żadnych elementów pozycjonujących. Dlatego, jakiekolwiek próby ominięcia procedury serwisowej zakończą się fiaskiem. Nie pomoże żaden flamaster ani inne znaczki nacinane pilnikiem. Takie „patenty” często oglądamy i poprawiamy w naszym warsztacie. Należy pamiętać o wymianie uszczelniacza, bo w przeciwnym razie pozorna oszczędność może być przekleństwem.

arto przyjrzeć się piaście, a szczególnie powierzchni współpracującej z wargą uszczelniacza. Na zdjęciu zaznaczono strzałką miejsce współpracy. Zanieczyszczenia korozyjne, spieczony olej i rysę obwodową usuwam na tokarce polerując papierem ściernym o granulacji |400|. Taki zabieg gwarantuje dobrą pracę uszczelnienia. Śruba centralna wału korbowego, a także dwie śruby kół łańcuchowych wałków rozrządu, są jednorazowego użytku i obowiązkowo muszą być wymienione na nowe. Ponowne dokręcenie starych śrub zalecanym momentem zakończy się ich urwaniem . Warto o tym pamiętać poszukując pseudo oszczedności.

a kolejnych zdjęciach widzimy zdemontowany pakiet ślizgaczy z łańcuchem rozrządu, śrubo-sworznie pozycjonujące ślizgacze, a także napęd pompy oleju. Aby wymontować ten drugi konieczne jest zdjęcie miski olejowej i zespołu pompy smarowania. Dzięki temu mamy wgląd w skrzynię korbową i miejsce pracy łańcuchów. Uważny czytelnik spostrzegł zapewne, że wykorbienia wału ułożone są poziomo. Takie ułożenie wału gwarantuje bezpieczeństwo i umożliwia bezkolizyjne pokręcanie wałkami rozrządu przy pracach obsługowych. To kolejna pułpka na niepokornych wymieniaczy.

o odkręceniu kół przestawiaczy hydraulicznych możemy popatrzeć na powierzchnie czołowe wałków rozrządu. Cztery otwory ułożone promienowo, to wyloty kanałów olejowych, przez które dopływa i odpływa olej pod ciśnieniem. Zmiany kierunku przepływu przekładają się w przestawiaczach na ruch obrotowy piasty względem wieńca koła łąńcuchowego. Wałki krzywkowe zmieniają położenie kątowe względem napędzającego je wału korbowego. Przepływem oleju sterują elektrozawory, nad którymi nadzór sprawuje komputer silnika.

ażnym elementem całej układanki jest hydrauliczny siłownik zwany napinaczem. Ten niepozorny element napiera tłoczyskiem na poljamidowy ślizgacz, który z kolei napina łańcuch rozrządu. Sła z jaką naciąga łańcuch, to iloczyn pola powierzchni tłoka i ciśnienia w układzie smarowania silnika. Strzałka wskazuje miejsce dopływu oleju do jego wnętrza. Wewnątrz pod tłoczyskiem znajduje się sprężyna rozpierająca i niewielki zawór upustowy, który reguluje stałe max. cisnienie w siłowniku. Podczas składania nowego rozrządu należy wkręcić w miejsce napinacza hydraulicznego specjalną śrubę napinajacą. Kolejne zdjęcia pokazują fazę wstępnego napinania. O tym, urządzeniu będę jeszcze pisał.

idoczne obok dwa koła przestawiaczy faz rozrządu, dokręcono nowymi srubami z zachowaniem procedury dwuetapowej. Wstępny moment ustawiony na kluczu dynamometrycznym, to 20 ± 2 Nm i końcowy obrót o ∡180 ° ± 5 °
Na drugim zdjęciu nowy, napięty łąńcuch z górną prowadnicą.

ora na montaż napędu pasowego. Nowe koło pasowe dokręcamy do piasty wału momentem 28 Nm, natomiast śrubę centralną wału korbowego dwuetapowo; 50 Nm + ∡100 °.
Na kolejnych zdjęciach strzałkami pokazuję miejsca styku pośredniego koła napędzającego pompę cieczy chłodzącej. W tym modelu napinaczem paska wielorowkowego, jest urządzenie dźwigniowe z rolką. Kolejne zdjęcia pokazuja miejsce montażu i pełnioną przezeń funkcję.

rzy tej okazji prezentuję ciekawostkę natury odlewniczej. Proszę zwrócić uwagę na strukturę powierzchni odlewu głowicy. Czy ona coś przypomina? Jeśli tak, to wiadomo o co chodzi☺. Jeśli nie, to podpowiem; tak wygląda struktura styropianu twardego o drobnej granulacji. Styropianowe modele odlewnicze zasypuje się masą formierską i po dokładnym ubiciu pozostawia do związania - zaschnięcia składników. Tak przygotowaną formę zalewa się, poprzez uprzednio przygotowane otwory wlewowe, roztopionym stopem aluminium. W procesie odlewania styropianowy model wypala się, a jego miejsce zajmuje metal.

arzędzia do przeprowadzenia tej obsługi, jak już wspominałem, są nieodzowne. Blokady wałków rozrządu stanowią odniesienie względem położenia wału korbowego, a jednocześnie umożliwiają bezpieczne odkręcenie i dokręcenie śrub mocujących koła łańcuchowe z pzrestawiaczami. Podobnie dzięki blokadzie koła zamachowego, unieruchamiamy wał korbowy, co daje możliwość odkręcenia i ponownego dokręcenia piasty stosownym momentem. Śrubowy napinacz umożliwia wywarcie napięcia wstępnego na łańcuch rozrządu podczas montażu na luźnych jeszcze kołach i piaście wału korbowego.

stępne napięcie łańcucha uzyskuje się poprzez dokręcenie śruby centralnej mechaniczneg napinacza, który jest w komplecie blokad rozrządu. Wkręcamy go w miejsce uprzednio wymontowanego napinacza hydraulicznego. Moment z jakim należy dokręcić śrubę w celu wywarcia napięcia wstępnego łańcucha; to 0,6 Nm. Koniecznym staje się użycie wyjątkowo precyzyjnego klucza dynamometrycznego. Na zdjeciu widać proces dokrecania śruby napinającej. Po wstępnym napięciu łańcucha i dokręceniu śrub wału i wałków rozrządu usuwamy narzędzie. W jego miejsce wkręcamy nowy napinacz hydrauliczny z momentem  65 ± 6Nm.